Toen ik afgelopen winter bij Oud Reemst een medewerker van Natuurmonumenten ontmoette, , heb ik de stoute schoenen aangetrokken en hem gevraagd of het mogelijk zou zijn om toestemming te krijgen om ’s-nachts foto’s te maken van een prachtig uitgegroeide beukenboom die daar staat. Ja, nou ja, was het antwoord, als je een keertje bij zonsondergang blijft zitten, dan zal de verstoring van de edelherten die daar ’s-nachts vaak komen eten wel meevallen. Maar, zo werd me op mijn hart gedrukt, ga daar niet aan het eind van de nacht rondstruinen, want dan jaag je de herten weg.
Op zaterdag 21 maart was het een prachtige heldere hemel en ben ik daar ’s -avonds gaan zitten. Om 19:30 uur zag ik de eerste sterren en rond 20:00 uur was het echt donker. Met mijn 15 mm lens op handmatige scherpstelling (omdat autofocus in het donker niet werkt) ben ik aan de slag gegaan. Uiteindelijk heb ik 50 foto’s overgehouden waar ik tevreden over was. Via internet heb ik het email adres opgesnord van deze vriendelijk medewerker van Natuurmonumenten en hem een paar beelden gestuurd als dank. Boven verwachting snel kreeg ik antwoord. Een beleefd “Bedankt voor de prachtige foto’s”. Oké, graag gedaan dacht ik, tot ik gisteren opeens een enthousiast verhaal in mijn mailbox aantrof van Rien van der Linden. Hij had die sterrenhemel eens helemaal geanalyseerd. Leuk om te lezen wat er zich allemaal afspeelt aan ons firmament! Hieronder zijn reactie.
Wat zien we?
De foto is op 21 maart 2020 om 21:39 uur gemaakt in West Noordwestelijke richting. We zien rechtsonder dat de planeet Venus in het sterrenbeeld Ram staat. Mooi is dat we op de foto vier van de twaalf Dierenriem sterrenbeelden zien t.w. Ram (gedeeltelijk), Stier, Tweelingen en Kreeft (gedeeltelijk).
Het sterrenbeeld Stier is een van de oudste en op de foto het gemakkelijkst herkenbare sterrenbeeld, alhoewel “de Beuk” wel een beetje in de weg staat. De heldere oranje (relatief koele) ster Aldebaran is het oog van de Stier met daarboven zijn beide hoorns. De Plejaden, de meest opvallende sterrenhoop aan de nachthemel, bevinden zich in de nek van de Stier. Het sterrenbeeld Stier is al vele jaren bekend, het komt al voor in de 20 duizend jaar oude grotschilderingen in Lascaux in Frankrijk. Beetje lastig was ook om Orion (met zijn opvallende Zandloper vorm) te vinden met zijn karakteristieke drie centrale sterren (moeilijk te onderscheiden tussen de takken!). Wel duidelijk te zien is de heldere ster Betelgeuze. Verreweg het bekendste object in Orion is de Orionnevel, een gebied waar sterren worden geboren.
De helderste ster in het sterrenbeeld Voerman heet Capella (wat voor Geit staat en wordt daarom ook wel de Geitenster genoemd), is de op vijf na helderste ster aan de nachthemel en staat ongeveer 42 lichtjaren van ons vandaan. Eigenlijk bestaat Capella uit twee heel dicht bij elkaar staande sterren die 10x zo groot zijn als onze zon. Ze stralen 80 respectievelijk 50 keer zo veel licht uit als de zon!
Jammer dat de foto iets te ‘smal’ is genomen want zo missen we op een haar na de helderste ster (op onze zon na natuurlijk) aan de nachthemel. Dat is Sirius, in het sterrenbeeld Grote Hond/Canis Major. Grote Hond (niet zichtbaar op de foto) bevindt zich links van het sterrenbeeld Haas (linksonder op de foto). Ik kan me voorstellen dat je nog wel wat vragen kunt bedenken over wat er zich allemaal afspeelt aan ons prachtige sterrenfirmament. Stel ze gerust dan zal ik mijn best doen om er een antwoord op te geven of ernaar te zoeken.
Groetjes en veel kijkplezier,
Rien van der Linden
